کیفوز یک اختلال ستون فقرات است که در آن انحنای بیش از حد رو به جلو باعث ایجاد ظاهری گرد یا “خمیده” در پشت می شود. به طور معمول، ستون فقرات دارای انحناهای طبیعی است که از تحرک و تعادل پشتیبانی می کند. با این حال، در کیفوز، انحنای بیش از حد منجر به شکل غیر طبیعی ستون فقرات می شود. کیفوز که اغلب ناحیه قفسه سینه (بالای کمر) را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند در افراد در هر سنی، از کودکان گرفته تا افراد مسن رخ دهد. اهمیت درک کیفوز نه تنها در شناخت اثرات فیزیکی آن بلکه در درک پتانسیل آن برای ایجاد ناراحتی، تأثیر بر کیفیت زندگی و محدود کردن تحرک در صورت عدم درمان است.

کیفوز می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد، به طوری که برخی از افراد فقط نگرانی های زیبایی را تجربه می کنند در حالی که برخی دیگر از کمردرد و محدودیت های عملکردی قابل توجهی رنج می برند. با افزایش آگاهی از سلامت ستون فقرات، درک کیفوز و اهمیت تشخیص زودهنگام برای جلوگیری از عوارض بسیار مهم می شود. با یادگیری بیشتر در مورد انواع، علل، علائم و درمان آن، افراد می توانند اقدامات پیشگیرانه ای را برای محافظت از سلامت ستون فقرات و سلامت کلی خود انجام دهند.

علائم کیفوز می تواند بر اساس شدت و نوع بیماری متفاوت باشد. علائم رایج عبارتند از:

علائم و نشانه‌های فیزیکی: افراد مبتلا به کیفوز اغلب دارای ظاهری گرد یا «قوز پشت» هستند. در موارد شدیدتر، ممکن است به نظر برسد که سر در مقایسه با بدن به جلو خم شده است.

درد و ناراحتی: افراد مبتلا به کیفوز اغلب کمردرد را تجربه می کنند، به ویژه در ناحیه بالای کمر. برای برخی، این درد ممکن است خفیف باشد و برای برخی شدیدتر

تأثیر عاطفی و روانی: ظاهر مشهود کیفوز می تواند منجر به خودآگاهی، اعتماد به نفس پایین و حتی افسردگی به خصوص در نوجوانان شود. پرداختن به جنبه های روانشناختی برای مراقبت جامع کیفوز حیاتی است.

انواع کیفوز

مادرزادی
کیفوز مادرزادی زمانی رخ می دهد که ستون فقرات در رحم به درستی رشد نکند. این نوع معمولاً در بدو تولد یا در اوایل کودکی قابل توجه است. به دلیل شکل گیری غیرطبیعی مهره های ستون فقرات، ستون فقرات بیش از حد منحنی می شود و این وضعیت ممکن است با رشد کودک پیشرفت کند. مداخله جراحی اولیه اغلب برای اصلاح انحنا و جلوگیری از عوارض بیشتر توصیه می شود.

پاسچرال
این شایع ترین شکل کیفوز، به ویژه در بین نوجوانان و بزرگسالان جوان است. اغلب به دلیل وضعیت نامناسب بدن، مانند خمیدگی است که منجر به ظاهر گرد می شود. بر خلاف انواع دیگر، کیفوز وضعیتی شامل تغییر شکل ساختاری در ستون فقرات نمی شود و اغلب می تواند از طریق اصلاح وضعیت بدن، فیزیوتراپی و ورزش بهبود یابد.

شوئرمن
این نوع که به نام رادیولوژیست دانمارکی هولگر شوئرمن نامگذاری شده است، به دلیل یک ناهنجاری ساختاری در مهره ها رخ می دهد. کیفوز شوئرمن معمولاً در نوجوانی ظاهر می شود و مهره ها به شکل گوه ای شکل می گیرند که منجر به انحنای شدید رو به جلو می شود. این شکل از کیفوز سفت‌تر است و ممکن است برای اصلاح به بریس یا جراحی نیاز داشته باشد.

انواع دیگر

سایر اشکال کمتر رایج کیفوز می‌توانند از کمبودهای تغذیه‌ای (مانند کمبود ویتامین D که منجر به استخوان‌های ضعیف می‌شود)، بیماری‌های دژنراتیو (مانند آرتریت در افراد مسن) یا ضربه به ستون فقرات ناشی شوند. شناخت نوع کیفوز برای تعیین استراتژی درمانی مناسب کلیدی است.

علل کیفوز

عوامل ژنتیکی و علل مادرزادی: کیفوز مادرزادی در درجه اول به دلیل جهش های ژنتیکی یا مشکلات رشدی در دوران بارداری ایجاد می شود. شرایط ارثی مانند سندرم اهلرز-دانلوس یا سندرم مارفان نیز ممکن است افراد را مستعد کیفوز کند.

عادات وضعیت نامناسب و تأثیرات سبک زندگی: کیفوز وضعیتی اغلب به عوامل سبک زندگی مدرن، از جمله زمان طولانی در صفحه نمایش، خمیدگی، و یک روال بی تحرک مرتبط است. وضعیت نامناسب در مدت زمان طولانی می تواند انحنای طبیعی ستون فقرات را تغییر دهد.

شرایط پزشکی منجر به کیفوز: برخی شرایط مانند پوکی استخوان، آرتریت و عفونت های ستون فقرات، مهره ها را ضعیف می کند و به تغییرات کیفوز کمک می کند. تومورهای داخل یا نزدیک ستون فقرات نیز می‌توانند به مهره‌ها فشار بیاورند و منجر به انحنای غیرطبیعی شوند.

عوامل خطر مرتبط با کیفوز

سن و تراکم استخوان: با افزایش سن، تراکم استخوان کاهش می‌یابد و مهره‌ها را مستعد شکستگی می‌کند که می‌تواند باعث تغییر انحنای ستون فقرات شود. پوکی استخوان یک عامل خطر مهم برای افراد مسن است.

جنسیت و استعداد ژنتیکی: زنان، به ویژه آنهایی که پس از یائسگی هستند، بیشتر در معرض خطر کیفوز مرتبط با پوکی استخوان هستند. علاوه بر این، برخی شرایط ژنتیکی می تواند افراد را مستعد ابتلا به کیفوز از بدو تولد یا در حین رشد کند.

مشاغل و سبک زندگی: مشاغلی که نیاز به نشستن طولانی مدت، بلند کردن اجسام سنگین یا استرس مکرر ستون فقرات دارند، می توانند خطر ابتلا به کیفوز، به ویژه کیفوز وضعیتی را افزایش دهند. حفظ سبک زندگی بی تحرک نیز به ضعیف شدن عضلات ستون فقرات کمک می کند که می تواند به مرور زمان کیفوز را بدتر کند.

روشهای تشخیصی

تشخیص مناسب برای تعیین نوع و شدت کیفوز ضروری است که به هدایت رویکرد درمانی کمک می کند. تشخیص معمولاً شامل موارد زیر است:

معاینه فیزیکی و تاریخچه پزشکی: در طول معاینه فیزیکی، پزشکان تراز ستون فقرات را مشاهده می کنند و انعطاف پذیری، حساسیت و سایر علائم مرتبط را بررسی می کنند. سابقه پزشکی بیمار همچنین می تواند علل بالقوه یا استعدادهای ژنتیکی را نشان دهد.

تست های تصویربرداری: اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن: اشعه ایکس ابزار اولیه برای ارزیابی کیفوز است. آنها به اندازه گیری درجه انحنا و آشکار کردن هر گونه ناهنجاری مهره کمک می کنند. ام آر آی و سی تی اسکن ممکن است برای نمای دقیق تر استفاده شود، به خصوص اگر مشکوک به فشردگی نخاع باشد.

اندازه گیری انحنای ستون فقرات: زاویه کاب: زاویه کاب اندازه گیری از اشعه ایکس برای تعیین میزان انحنای ستون فقرات است. منحنی های بیشتر از ۵۰ درجه به طور کلی کیفوز در نظر گرفته می شوند و ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.

گزینه های درمانی کیفوز

روش های غیر جراحی اغلب برای موارد خفیف یا افرادی که علائم شدید ندارند توصیه می شود. این گزینه ها بر مدیریت درد، بهبود وضعیت بدن و افزایش کیفیت زندگی تمرکز دارند:

• فیزیوتراپی و تمرینات: تمرینات تخصصی طراحی شده برای تقویت عضلات حمایت کننده از ستون فقرات می تواند علائم را کاهش دهد. فیزیوتراپیست ممکن است حرکات کششی را برای بهبود انعطاف پذیری و تمریناتی برای تقویت عضلات مرکزی و پشت توصیه کند که تراز بهتر ستون فقرات را فراهم می کند.
• بریس بندی و تغییرات سبک زندگی: بریس به ویژه برای جوانان مبتلا به کیفوز شوئرمن موثر است زیرا به جلوگیری از انحنای بیشتر در طول رشد کمک می کند. انتخاب سبک زندگی سالم تر، مانند کاهش زمان صفحه نمایش و نشستن صحیح نیز می تواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند.
• مدیریت درد: برای کسانی که درد را تجربه می‌کنند، تکنیک‌های مدیریت درد ممکن است شامل مسکن‌های بدون نسخه، مسکن‌های موضعی، و گرمای ملایم یا سرما درمانی باشد. در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهای مسکن قوی‌تر یا داروهای ضدالتهابی را تجویز کنند.

جراحی معمولاً برای موارد شدیدتر کیفوز در نظر گرفته می‌شود که در آن درمان‌های محافظه کارانه نمی‌توانند تسکین دهند یا زمانی که انحنای آن قابل توجه است:

• جراحی فیوژن ستون فقرات: این روش شامل جوش دادن مهره های آسیب دیده برای صاف کردن ستون فقرات و جلوگیری از انحنای بیشتر است. میله‌های فلزی، پیچ‌ها و پیوندهای استخوانی اغلب برای تثبیت ستون فقرات استفاده می‌شوند و تراز طولانی مدت را تضمین می‌کنند.
• خطرات و بهبودی: جراحی با خطراتی از جمله عفونت، از دست دادن خون و آسیب عصبی همراه است. بهبودی ممکن است چندین ماه طول بکشد و به استراحت، فیزیوتراپی و فعالیت محدود نیاز دارد تا ستون فقرات به درستی بهبود یابد. در بیشتر موارد، جراحی آخرین راه درمان برای افرادی است که علائم ناتوان کننده و انحنای پیشرفته دارند.